मुलांसाठी सांडगे - पौष्टिक आणि चवदार पारंपरिक पदार्थ

सांडगे ही पारंपरिक महाराष्ट्रीयन साठवणीची डिश आहे, जी मिक्स डाळी, मेथी, आणि मसाल्यांनी बनवली जाते. मुलांसाठी सांडगे बनवण्याचे काही महत्त्वाचे फायदे आहेत. सांडगे हे पारंपरिक मराठी पदार्थ असून, त्यांची आमटी किंवा भाजी चवदार आणि पौष्टिक असते. उन्हाळ्यात भाज्यांचा तुटवडा असताना सांडगे हा उत्तम पर्याय असतो. मिश्र डाळींपासून तयार केलेले सांडगे मुलांच्या आरोग्यासाठी उपयुक्त ठरतात.

पोषणमूल्यांनी भरपूर: सांडगे डाळी आणि मसाल्यांनी बनतात, जे प्रोटीन, फायबर, लोह, आणि जीवनसत्त्वांनी भरपूर असतात. हे मुलांच्या शारीरिक विकासासाठी उपयुक्त आहे.

उर्जा प्रदान करणारे: सांडगेमध्ये असलेले पोषक घटक मुलांना आवश्यक ऊर्जा पुरवतात, विशेषतः खेळण्याच्या वेळी.

साठवणीसाठी सोपे: एकदा बनवून वाळवल्यानंतर सांडगे दीर्घकाळ टिकतात, जे घरातील अन्न साठवणीसाठी सोयीस्कर आहे.

चविष्ट व विविधता: भाजी, आमटी, किंवा वरणात टाकल्यास सांडगे उत्कृष्ट चव देतात, त्यामुळे मुलांना अन्नात विविधता मिळते.

आरोग्यासाठी फायदेशीर: आले, जिरे, हिंग यासारखे मसाले पचनास मदत करतात, प्रतिकारशक्ती वाढवतात, आणि सर्दी-खोकल्यापासून संरक्षण करतात.

मुलांसाठी सांडगे बनवण्याची कृती व पोषणमूल्ये

साहित्य:

उडीद डाळ - 1 कप (रात्री भिजवलेली)

मूग डाळ - 1/2 कप

मेथी दाणे - 1 टेबलस्पून

हिरव्या मिरच्या - 2-3 (आवडीनुसार कमी-जास्त करू शकता)

आले - 1 इंच तुकडा

जिरे - 1 टीस्पून

हिंग - 1/4 टीस्पून

मीठ - चवीनुसार

कोथिंबीर (सजावटीसाठी)

तेल - थोडंसं

बनवण्याची कृती:

भिजवलेल्या उडीद डाळ, मूग डाळ, मेथी दाणे, आले, हिरव्या मिरच्या आणि जिरे मिक्सरमध्ये पाणी न घालता बारीक वाटून घ्या.

तयार मिश्रणात हिंग, मीठ घालून नीट मिसळा.

एका प्लास्टिकच्या शीटवर किंवा स्वच्छ कापडावर लहान लहान गोळे (सांडगे) घाला.

हे सांडगे उन्हात 2-3 दिवस वाळवून घ्या. ते पूर्ण कोरडे झाले की हवाबंद डब्यात साठवून ठेवा.

कसे वापरावे:सांडगे भाजी, आमटी, वरणात टाकून वापरता येतात. तळूनही खाता येतात.

पोषणमूल्ये व आरोग्य फायदे:

1. प्रोटीनचा उत्तम स्रोत: उडीद डाळ आणि मूग डाळ या दोन्ही प्रोटीनने भरपूर आहेत, जे मुलांच्या शारीरिक विकासासाठी आवश्यक आहे.
2. पचनास मदत: मेथी दाणे आणि हिंग पचनास मदत करतात, ज्यामुळे अपचन, गॅससारख्या समस्या टाळता येतात.
3. ऊर्जा वाढवणारे: सांडगे लहान मुलांना आवश्यक अशी ऊर्जा देतात, विशेषतः खेळण्याच्या वेळी.
4. हाडे मजबूत करणे: डाळींमध्ये असलेले कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम हाडे मजबूत करण्यास मदत करतात.
5. प्रतिकारशक्ती वाढवणे: आले, जिरे, हिंग यामुळे प्रतिकारशक्ती वाढते, जे मुलांना सर्दी-खोकल्यापासून दूर ठेवते.

मुलांसाठी खास टीप:

सांडग्यांची आमटी थोडी कमी तिखट ठेवावी. त्यात किसलेले गाजर, फोडी केलेला टोमॅटो घालून रंगीबेरंगी बनवल्यास मुलांना अधिक आवडेल.

सांडगे केवळ चवदार नाहीत तर आरोग्यासाठीही लाभदायक आहेत. मुलांच्या आहारात हे नक्कीच समाविष्ट करा!

टीप: सांडगे तळताना जास्त तेल टाकू नये. लहान मुलांसाठी मसाला कमी ठेवावा. घरच्या घरी बनवलेले सांडगे हे आरोग्यासाठी अधिक सुरक्षित व पोषणदायी असतात.