दिवाळी अभ्यंग स्नान आणि उटणं: 1 ते 3 वयोगटातील मुलांसाठी फायदे आणि घरगुती उटणं बनवण्याची पद्धत

दिवाळी हा आनंदाचा आणि प्रकाशाचा सण आहे. या सणाचं खास आकर्षण म्हणजे अभ्यंग स्नान, ज्यामध्ये उटणं वापरून स्नान केलं जातं. अभ्यंग स्नान केवळ स्वच्छता आणि शुचिता यासाठीच नाही, तर आरोग्यदायी देखील आहे. विशेषत: 1 ते 3 वयोगटातील मुलांसाठी हे स्नान त्यांच्या त्वचेच्या आरोग्यासाठी अत्यंत लाभदायक असतं. यामध्ये पारंपारिक पद्धतीने बनवलेल्या उटणाचा वापर केला जातो, जो मुलांच्या नाजूक त्वचेसाठी उपयुक्त असतो.

अभ्यंग स्नान म्हणजे काय?

अभ्यंग स्नान हा आयुर्वेदिक पद्धतीने केला जाणारा एक विशेष स्नान आहे. यामध्ये शरीराला उटणं, तेल लावून मालिश केली जाते आणि नंतर स्नान केलं जातं. अभ्यंग स्नान दिवाळीच्या पहिल्या दिवशी म्हणजेच नरक चतुर्दशीच्या दिवशी केलं जातं. या दिवशी लवकर उठून अभ्यंग स्नान करून नकारात्मकता दूर होते आणि दिवाळीच्या सणासाठी तन-मन ताजं वाटतं. विशेषतः लहान मुलांसाठी हे स्नान अतिशय फायदेशीर असतं कारण त्यांच्या त्वचेला अधिक पोषण आणि संरक्षण मिळतं.

1 ते 3 वयोगटातील मुलांसाठी अभ्यंग स्नानाचे फायदे

1 ते 3 वयोगटातील मुलांची त्वचा खूप नाजूक आणि संवेदनशील असते. यासाठी अभ्यंग स्नानाच्या पारंपारिक पद्धतीने त्यांना दिलेले पोषण त्यांच्यासाठी अत्यंत लाभदायक ठरते. याचे काही महत्त्वाचे फायदे खाली दिले आहेत:

1. त्वचेचं पोषण: अभ्यंग स्नानामुळे मुलांच्या त्वचेला आवश्यक तेलं आणि पोषक घटक मिळतात, ज्यामुळे त्वचा नरम, तजेलदार आणि आरोग्यदायी राहते.

2. रक्तसंचार सुधारतो: उटणं लावून मालिश केल्याने रक्तसंचार सुधारतो, ज्यामुळे मुलांची त्वचा तेजस्वी आणि निरोगी होते.

3. त्वचेवरील घाण आणि मृत पेशींचं स्वच्छता: उटणं हे एक प्रकारचं स्क्रब म्हणून कार्य करतं, ज्यामुळे मुलांच्या त्वचेवरील घाण, प्रदूषण आणि मृत पेशी स्वच्छ होतात.

4. संवेदनशील त्वचेसाठी योग्य: घरगुती उटणं बनवलं जातं तेव्हा त्यात नैसर्गिक घटकांचा वापर होतो. यामुळे मुलांच्या संवेदनशील त्वचेला कोणतीही हानी होत नाही आणि ती सुरक्षित राहते.

5. रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते: अभ्यंग स्नानामुळे मुलांच्या शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते, ज्यामुळे त्यांना सर्दी, खोकला किंवा इतर संसर्गजन्य आजारांपासून संरक्षण मिळतं.

1 ते 3 वयोगटातील मुलांसाठी घरगुती उटणं कसं बनवाल?

लहान मुलांसाठी उटणं बनवताना त्यात वापरले जाणारे घटक नैसर्गिक आणि त्वचेसाठी सौम्य असावेत. खालील घटकांचा वापर करून तुम्ही सहजपणे घरच्या घरी उटणं बनवू शकता:

उटणं बनवण्यासाठी लागणारे साहित्य:

• चंदन पावडर: त्वचेच्या शीतलतेसाठी उपयुक्त.
• हळद: नैसर्गिक अँटीसेप्टिक आणि त्वचेसाठी चमक आणणारी.
• बेसन: त्वचेची मऊपणा आणि स्वच्छता यासाठी.
• साखर: त्वचेचं सौम्य एक्सफोलिएशन करण्यासाठी.
• गव्हाचं पीठ: त्वचेची स्वच्छता आणि स्निग्धता राखण्यासाठी.
• दूध किंवा गुलाबजल: मिश्रण मऊ करण्यासाठी.

उटणं बनवण्याची पद्धत:

1. एका मोठ्या वाडग्यात 2 चमचे चंदन पावडर, 1 चमचा हळद, 2 चमचे बेसन, 1 चमचा साखर, आणि 2 चमचे गव्हाचं पीठ एकत्र करा.
2. या मिश्रणात दूध किंवा गुलाबजल घाला आणि मऊ पेस्ट बनवा. हे मिश्रण खूप घट्ट किंवा खूप पातळ नसावं.
3. तयार पेस्ट मुलांच्या शरीरावर हलक्या हातांनी लावा. मसाज करताना त्वचेला कोणतीही अडचण येणार नाही याची काळजी घ्या.
4. मिश्रण थोडं सुकल्यावर कोमट पाण्याने स्नान करा.

अभ्यंग स्नानाची प्रक्रिया

1 ते 3 वयोगटातील मुलांना अभ्यंग स्नान देताना काही गोष्टींची काळजी घ्यावी लागते. लहान मुलांच्या त्वचेसाठी आणि आरोग्यासाठी योग्य पद्धतीने स्नान करणे आवश्यक आहे.

अभ्यंग स्नानासाठी पद्धत:

1. तेल मालिश: अभ्यंग स्नानासाठी सुरुवात तेल मालिशने होते. मुलांच्या त्वचेसाठी नारळाचं तेल, बदाम तेल किंवा तिळाचं तेल वापरणं योग्य ठरतं. या तेलाने हलक्या हाताने मसाज करा. मसाज केल्याने मुलांच्या त्वचेचा रक्तसंचार सुधारतो.

2. उटणं लावणे: मसाज केल्यानंतर तयार केलेलं उटणं मुलांच्या शरीरावर लावा. विशेषत: घामाच्या ग्रंथींच्या भागात उटणं नीट लावा जेणेकरून त्वचेला स्वच्छता मिळेल.

3. स्नान: उटणं लावल्यानंतर ते थोडं सुकू द्या आणि मग कोमट पाण्याने मुलांचं स्नान करा. स्नान करताना त्वचेला हलक्या हाताने रगडा.

उटणं वापरण्याचे इतर फायदे

• नैसर्गिक सुगंध: उटणं लावल्याने मुलांच्या शरीराला नैसर्गिक सुगंध येतो, ज्यामुळे त्यांना दिवसभर ताजेतवाने वाटतं.
• संसर्गापासून संरक्षण: उटणात वापरलेली हळद आणि बेसन हे त्वचेला संसर्गापासून दूर ठेवतात आणि जीवाणूंचा नाश करतात.
• त्वचेचा रंग सुधारतो: नियमित उटणं लावल्याने मुलांच्या त्वचेचा रंग उजळतो आणि त्वचेला नैसर्गिक चमक येते.

मुलांच्या त्वचेसाठी योग्य काळजी

लहान मुलांची त्वचा खूप नाजूक असते, त्यामुळे ती काळजीपूर्वक सांभाळणं आवश्यक आहे. दिवाळीच्या अभ्यंग स्नानानंतर मुलांची त्वचा कोरडी होऊ नये म्हणून काही गोष्टींची काळजी घ्या:

1. मुलांच्या त्वचेला तेल लावणं: स्नानानंतर मुलांच्या त्वचेला हलकं तेल लावावं, ज्यामुळे त्यांची त्वचा मऊ आणि लवचिक राहील.

2. अत्यंत सौम्य साबणाचा वापर: मुलांसाठी नेहमी सौम्य आणि नैसर्गिक घटकांपासून तयार केलेला साबण वापरावा.

3. पाण्याचं तापमान योग्य असावं: मुलांसाठी स्नान करताना पाण्याचं तापमान खूप गरम किंवा खूप गार नसावं.

अभ्यंग स्नानाची आधुनिक काळातील महत्त्व

आजच्या तणावपूर्ण जीवनशैलीत अभ्यंग स्नानाची परंपरा मुलांच्या शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी अत्यंत फायदेशीर आहे. लहान मुलांच्या वाढत्या वयात त्यांना योग्य प्रकारचं पोषण आणि आरोग्य मिळवण्यासाठी या पद्धतींचा वापर करणे अत्यंत महत्त्वाचं आहे. याशिवाय, या पद्धतीने मुलांना आयुर्वेदिक आणि नैसर्गिक उपचारांचा अनुभव मिळतो, जे त्यांना निरोगी आणि सशक्त बनवण्यास मदत करतात.

दिवाळीच्या अभ्यंग स्नानाचा मुलांच्या त्वचेसाठी असलेला लाभ मोठा आहे. विशेषतः 1 ते 3 वयोगटातील मुलांसाठी घरच्या घरी तयार केलेलं उटणं अत्यंत लाभदायक ठरतं. यामुळे मुलांची त्वचा स्वच्छ, मऊ, आणि निरोगी राहते.