उन्हाळ्यात बाळांना वेळोवेळी सैल मल होणे काळजीचे कारण आहे का?

लहान मुलांमध्ये पातळ शी(मल) ही एक सामान्य घटना असू शकते, बहुतेकदा आहारातील बदल, संक्रमण किंवा इतर कारणांमुळे होते. बऱ्याच केसेस मध्ये आपोआप प्रतिकार शक्ती ठीक करते मात्र पालक आणि काळजी घेणाऱ्या व्यक्तीने धोक्याच्या लक्षणांसाठी सतर्क राहणे आवश्यक आहे जे अधिक गंभीर अंतर्निहित समस्या दर्शवू शकतात.हे तत्काळ चिंतेचे कारण असू शकते की नाही हे असे सूचित करणाऱ्या चिन्हांसह येथे काही प्रमुख धोक्याची चिन्हे पाहण्यासाठी आपण पुढील ब्लॉग पाहूया. 

बाळाला स्टूल किंवा पातळ शी का होते हे आधी समजून घेऊया:

बाळांना वेळोवेळी सैल मल येणे सामान्य आहे, परंतु त्रास किंवा आजाराच्या कोणत्याही लक्षणांसाठी सावध राहणे आवश्यक आहे. येथे विचार करण्यासाठी काही प्रमुख मुद्दे आहेत:

१. मल सैल होण्याची कारणे:

• नवीन खाद्यपदार्थांचा परिचय: जर तुमच्या बाळाने नुकतेच घन पदार्थ खाण्यास सुरुवात केली असेल, तर पचनाला परिणाम होऊ शकतो.
• विषाणूजन्य किंवा जिवाणू संसर्ग: रोटाव्हायरस किंवा बॅक्टेरियल गॅस्ट्रोएन्टेरिटिस सारख्या सामान्य संक्रमणांमुळे मल सैल होऊ शकतो.
• प्रतिजैविकांचा वापर: प्रतिजैविकांमुळे आतड्यांतील/पोटातील जीवाणूंचे नैसर्गिक संतुलन बिघडू शकते, ज्यामुळे अतिसार होतो.
• अन्न असहिष्णुता किंवा ऍलर्जी: काही पदार्थ किंवा फॉर्म्युलामधील घटक संवेदनशील बाळांमध्ये सैल मल उत्तेजित करू शकतात.

२. धोक्याची चिन्हे पहा:
१०२ अंश किंवा त्याहून अधिक ताप:

जास्त ताप हे शरीरात संसर्ग झाल्याचे लक्षण असू शकते. बाळाच्या तापमानाचे निरीक्षण करणे आणि १०२ अंश फॅरेनहाइटच्या वर वाढल्यास वैद्यकीय मदत घेणे महत्वाचे आहे.

ओटीपोटात किंवा गुदाशय मध्ये तीव्र वेदना:

ओटीपोटात किंवा गुदाशय क्षेत्रात सतत आणि तीव्र वेदना ही अंतर्निहित समस्या जसे की पोटा संबंधी तक्रारी, जळजळ किंवा संसर्ग सूचित करू शकते.

रक्त किंवा पू असलेले मल:

स्टूलमध्ये रक्त किंवा पू विविध गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल स्थितींचे लक्षण असू शकते, ज्यामध्ये संक्रमण, जळजळ किंवा गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल रक्तस्त्राव सारख्या गंभीर समस्यांचा समावेश आहे. त्वरित वैद्यकीय मूल्यमापन करणे आवश्यक आहे.

काळे आणि डाग असलेले मल:

काळे, टॅरी स्टूल स्टूलमध्ये पचलेल्या रक्ताची उपस्थिती दर्शवू शकतात, जे गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्रॅक्टमध्ये जास्त प्रमाणात रक्तस्त्राव होण्याचे लक्षण असू शकते. यासाठी त्वरित वैद्यकीय लक्ष आवश्यक आहे.

३. निर्जलीकरणाची लक्षणे:

• निर्जलीकरण वेगाने होऊ शकते, विशेषत: अतिसार असलेल्या लहान मुलांमध्ये. खालील चिन्हे पहा:
• अत्यंत तहान
• सुस्ती किंवा क्रियाकलाप पातळी कमी
• फिकट रंग आणि खोल डोळे, कमी अश्रूंसह
• जलद श्वासोच्छवास आणि हृदय गती वाढणे
• चिडचिड, तंद्री किंवा गोंधळ

४) काळजी करू नका जर:

बाळ सक्रिय आणि खेळकर आहे:

जर बाळ सैल स्टूल ओलांडूनही सक्रिय, सतर्क आणि खेळकर राहिल, तर हे सूचित करू शकते की ते परिस्थिती चांगल्या प्रकारे हाताळत आहेत आणि त्याचा फारसा परिणाम होत नाही.

फिकट पिवळ्या लघवीसह दररोज ६ पेक्षा जास्त वेळा लघवी करणे:

फिकट पिवळसर दिसणाऱ्या लघवीसह पुरेसा लघवी आउटपुट हे सूचित करते की बाळ चांगले हायड्रेटेड आहे. हे एक सकारात्मक चिन्ह आहे, कारण निर्जलीकरण ही सैल मल सह एक महत्त्वपूर्ण चिंता आहे.

वजन वाढणे:

सतत वजन वाढणे हे सूचित करते की बाळाला पुरेसे पोषण मिळत आहे आणि त्यांच्या एकूण आरोग्याच्या आणि विकासाच्या दृष्टीने सैल मलचा फारसा परिणाम होत नाही.

५. वैद्यकीय मदत कधी घ्यावी:

धोक्याची चिन्हे पहा:

• १०२ अंश किंवा त्याहून अधिक ताप: उच्च ताप एक अंतर्निहित संसर्ग दर्शवू शकतो ज्यासाठी वैद्यकीय लक्ष आवश्यक आहे.
• ओटीपोटात किंवा गुदाशयात वेदना: तीव्र वेदना आतड्यांसंबंधी अडथळा किंवा जळजळ यासारख्या गंभीर समस्येचे संकेत देऊ शकतात.
• रक्त किंवा पू असलेले मल: हे पचनमार्गात संसर्ग किंवा जळजळ दर्शवू शकते.
• काळे आणि टॅरी स्टूल: हे गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल रक्तस्रावाचे लक्षण असू शकते आणि डॉक्टरांनी त्याचे मूल्यांकन केले पाहिजे.
• जर तुमच्या बाळाला वर नमूद केलेल्या धोक्याची चिन्हे दिसली तर त्वरित वैद्यकीय मदत घेणे महत्त्वाचे आहे.
• जरी तुमच्या बाळामध्ये ही चिन्हे दिसत नसली तरीही खूप स्टूल सैल होत राहिल्यास, डॉक्टरांशी सल्लामसलत करणे योग्य आहे.

सैल स्टूलचे अधूनमधून भाग नेहमी धोक्याचे कारण असू शकत नाहीत, परंतु पालकानी धोक्याच्या लक्षणांबद्दल जागरूक असणे महत्वाचे आहे जे अधिक गंभीर अंतर्निहित समस्या दर्शवू शकतात. यापैकी कोणतीही धोक्याची चिन्हे आढळल्यास त्वरित वैद्यकीय मूल्यमापन आवश्यक आहे. याव्यतिरिक्त, निर्जलीकरणाच्या लक्षणांसाठी जागरुक राहणे आणि पुरेसे हायड्रेशन आणि पोषण सुनिश्चित करणे हे बाळांमध्ये सैल मल व्यवस्थापित करण्याच्या महत्त्वपूर्ण बाबी आहेत.