घरातील लहानग्या अँग्री बर्डला कसे मनवाल? काही मार्गदर्शक टिप्स

मानव हा भावनिक प्राणी आहे आणि आपल्यात आपली वृत्ती, भावना आणि कृती निवडण्याची क्षमता आहे. असे म्हटले आहे की, पालकत्व हे सोपे काम नाही आणि बालकांचा सर्वांगिण विकास व्हावा ही प्रत्येक पालकांची अपेक्षा असते. लहान मुलाना येणाऱ्या नाकावरच्या रागाला औषध काय? पण तुमच्या मुलामध्ये काही वेगळे नाही हे तुम्ही समजून घेतले पाहिजे. ती फक्त ही सामान्य प्रतिक्रिया आहे जी थोडी अधिक तीव्र आणि संवेदनशील असते.

मी माझ्या उत्साही मुलाशी कसा व्यवहार करू शकतो?

खरोखर, उत्साही मुलाचे पालक होणे थकवणारे असू शकते. मी 'उत्साही' म्हणतो आणि 'आक्रमक' नाही कारण मला एका प्रसिद्ध मानसशास्त्रज्ञाने उत्साही शब्दाच्या वापराने प्रेरित केले आहे; ते खूप जास्त सकारात्मक वाटते. येथे काही टिपा दिल्या आहेत ते पहा.

लेबल लावू नका: 
जेव्हा तुमचे मुल असे काही करते जे स्वीकारार्ह नाही, तेव्हा त्याला लेबल लावू नका, त्याऐवजी वागणूक संबोधित करा. राजू त्याच्या खेळण्यांचा ट्रक जमिनीवर अनेक वेळा आदळत होता. त्याच्या आईने रागाने हाक मारली, 'राजू थांब. तू एक 'विध्वंसक' आहेस आणि तू सर्वकाही नष्ट करतोस.' राजूने वर पाहिले आणि ट्रक फुटेपर्यंत जमिनीवर मारत राहिला. त्याची आई चिडली आणि त्याला मारहाण केली.

हे ओळखीचे वाटते का?
आपला पहिला आणि महत्त्वाचा धडा हा आहे की आपण आपल्या मुलांना कधीही लेबल लावू नये. जेव्हा आई राजुआला 'विध्वंसक' असे लेबल लावते, तेव्हा मूल ते लेबल उचलते आणि त्या लेबलमध्ये बसण्यासाठी पुढे जाते!
हे कधीही विसरू नका की मुले त्यांच्या आयुष्यात इतरांकडून ते कोण आहेत हे शिकतात.
त्याऐवजी, कल्पना करा की त्याची आई त्याच्याजवळ गेली असेल, त्याचा हात धरून म्हणाली असेल, 'राजू मला माहित आहे की तुला ट्रकमध्ये काय आहे ते पहायचे आहे, म्हणून चला आपण एकत्र ते शोधूया,' किंवा 'मला माहित आहे की तुला एखाद्या गोष्टीबद्दल राग आला आहे. , चला तर मग हे बाजूला ठेवू आणि तुला काय अस्वस्थ करत आहे ते सांग बघू मला.'

हुशार आणि समजूतदार व्हा: 
उत्साही मुलांच्या पालकांना अधिक समजूतदार आणि कुशल असणे आवश्यक आहे. तुम्ही तुमच्या मुलावर प्रतिक्रिया किंवा हालचाल करण्यापूर्वी तुम्ही थांबू शकता,क्षणिक विश्रांती आणि श्वास घेऊ शकता तर ते मदत करते. आमया तिच्या चुलत भावांसोबत खेळत होती, पण अचानक ती तिच्या खेळणाऱ्यांना मारत होती आणि मारहाण करत होती. तिची आई तिला थांबण्यासाठी ओरडली पण आमयाने तिची आक्रमकता वाढवली. आईला वाटलं, 'अरे देवा, ही मुलगी नियंत्रणाबाहेर गेली आहे. ती खूप हट्टी आहे.'
येथे, आईचे विचार सूचित करतात की ती स्वतःला आमया पासून वेगळे करत आहे
त्याऐवजी, जर आईने विचार केला असेल, 'अरे, काहीतरी तिला त्रास देत आहे, काहीतरी तिला अस्वस्थ करत आहे,' तर ती जवळीक दर्शवेल, ती तिच्या विरोधात नाही तर तिच्याबरोबर काम करण्यास तयार आहे.
तिची आई तिच्याजवळ गेली आणि शांतपणे म्हणाली, 'मला समजले की तू रागावला आहेस, आणि रागावणे ठीक आहे. पण आम्ही कोणाला दुखावत नाही.' किंवा, 'तुम्ही हे हाताळू शकत नसाल तर मी तुम्हाला मदत करतो'. आणि मग आमयाला समजेल की तिच्या आईने तिला समजून घेतले आणि त्याची काळजी घेतली. 

• जर तुमचे मूल तुमच्यावर ओरडले तर लगेच काहीही करू नका किंवा बोलू नका.
• थोडा वेळ थांबा आणि मग म्हणा, 'मला माहित आहे की तू शहाणं बाळ  आहेस.
• काहीतरी तुम्हाला अस्वस्थ केले आहे किंवा अगदी सोप्या भाषेत, 'तुला कश्या मुळे एवढा राग यायला प्रवृत्त केले आहे?'
• उत्साही मुलाला शांत, शारीरिक उपस्थिती आवश्यक आसते. हे तिला खात्री देईल की तुम्ही उपलब्ध आहात आणि तुमची काळजी आहे. 

भावना ओळखणे: 
तुमच्या मुलाला भावना ओळखायला आणि नाव देण्यास शिकवा. श्रेया एके दिवशी घरी आली आणि आईला म्हणाली की तिला रागाच्या उकळ्या फुटत होत्या! तिची आई स्वयंपाकघरात होती. ती काय करत होती ते बाजूला ठेवून, तिच्या मुलीच्या शेजारी बसली आणि तिचे केस विस्कटू लागली, पण श्रेयाने तिला हात लावू दिला नाही. तिची आई थोडा वेळ थांबली आणि मग तिचा दिवस कसा गेला ते विचारले. शाळेत घडलेल्या एका गोष्टीमुळे श्रेया नाराज होती.
आता आई आणि मुलगी दोघांनाही समजले की एक समस्या आहे, तिच्या भावनांना लेबल केले आणि अधिक जागरूक झाले
तुमच्या मुलाला ती काय आहे किंवा काय वाटत आहे हे समजून घेण्यात नेहमी मदत करा. त्यांनी तिच्या भावनांना शब्द देणे महत्वाचे आहे
तिला योग्य शब्द आणि कृती शिकवा, जेणेकरून तुमचे मूल हळूहळू 'मी चिडले आहे' असे म्हणायला शिकेल आणि चालायला शिकेल.

उत्साही मुलाशी वागताना काही गोष्टी लक्षात ठेवा

सामान्यतः उत्साही मुले बदलांशी जुळवून घेण्यास मंद असतात आणि ते सहज गोंधळून जातात. तुम्हाला तुमच्या मुलाला भावनिक प्रशिक्षण देण्याची गरज आहे. यातून जनजागृती होईल. जेव्हा तुमच्याकडे उत्साही मूल असेल तेव्हा याची खात्री करा.

• ती चांगली झोपते, आणि तिचा दिनक्रम चांगला आहे
• ती पौष्टिक आहार घेते. तळलेले आणि साखरयुक्त स्नॅक्स तिला अधिक सक्रिय आणि तीव्र बनवू शकतात
• तिच्या भावना व्यक्त करण्यासाठी तिला जागा द्या
• तिला खेळण्याची आणि तिची ऊर्जा खर्च करण्याची संधी द्या
• स्वतःची चांगली काळजी घ्या. तुमच्या उत्साही मुलाची काळजी घेण्यासाठी तुम्हाला उर्जेची गरज आहे
• तुमच्या मुलाला तिच्याकडून काय अपेक्षा आहेत आणि ते न केल्याने काय परिणाम होतील याचे प्रशिक्षण देत राहा. उदाहरणार्थ: 'मी तुम्हाला खेळू देणार नाही जर तुम्ही...' हे सामान्य वाक्य आहे. त्याऐवजी, तिला सांगा की “तू असे वागलीस तर मी तुझे आवडते खेळणे तीन दिवस काढून घेईन” किंवा “तू दोन दिवस टीव्ही पाहणार नाहीस.'

नियमांबद्दल विशिष्ट रहा. त्यांना नेहमी सांगत रहा.

• तिला काय करायचे आहे (तुम्ही दुसऱ्याला दुखवू शकत नाही/तुम्ही ओरडू शकत नाही)
• त्याने नाही केले तर तुम्ही काय कराल... (दोन-तीन दिवस खेळणी/टीव्ही काढा)
• तुम्ही केव्हा कराल (जर तो पाळत नसेल)

आनंदी पालकत्व! तुम्हाला या टिप्स उपयुक्त वाटल्या का? तुम्ही तुमच्या उत्साही मुलाशी कसे वागता? आम्हाला टिप्पण्या विभागात कळवा!