मुलं आणि हट्ट : हाताळण्याच्या ५ पद्धती

"मुले ही देवा घरची फ़ुले" मुलं ही निरागस असतात. पण हवे ते मिळवण्यातही तितकेच हुशार असतात. ते नेहमी त्यांच्या पालकांच्या इच्छेशी असहमत होण्यासाठी मार्ग शोधतात. काही प्रकरणांमध्ये, जेव्हा मुलाची इच्छा पूर्ण होत नाही, तेव्हा ते प्रचंड प्रमाणात त्रास देतात. मुलानी वारंवार केलेला हट्ट कधीकधी यामुळे पालकाची चिडचिड होऊ शकते. यामुळे पालक एकतर त्यांचा स्वभाव गमावतात किंवा मुलाच्या हट्टाला शरण जातात.

आम्ही आमच्या मुलाच्या बहुतेक मागण्या पूर्ण करण्याचा प्रयत्न करतो - मग ती खेळणी असोत किंवा खेळ असोत किंवा जंक फूड असोत. असे केल्याने पालकवर्ग हे समजु शकत नाही की जेव्हा ते त्यांच्या मागण्या आणि इच्छा पूर्ण करतात तेव्हा ते मुलाच्या मागण्या किंवा हट्ट करण्याची सवय वाढवता आहे. मूल पालकांकडून ‘नाही’ या शब्द ऐकायला तयार नसतात. त्याऐवजी, मुलाला हे कळते की हट्ट करणे,रडापडी हा त्यांना हवे ते मिळवण्याचा एक चांगला मार्ग आहे त्यामुळे आपसुक ही त्याची सवय बनते.

अशा मुलांना कसे हाताळावे मात करण्याचे ५ मार्ग:-

१. हव्या असलेल्या गोष्टींपेक्षा आवश्यक असलेल्या वस्तू दया  
मुलाच्या प्रेमा पोटी काहीही करायला जाऊ नका ही रणनीती केवळ आपल्या मुलांशीच नाही तर आपल्या जवळच्या आणि प्रियजनांच्या मुलांशीही संबंधित आहे ज्यांच्याशी आपण खूप प्रेम करतो. उदाहरणार्थ, माझ्या मामाच्या मुलीशी (३ वर्षांची) माझे चांगले नाते आहे, जी खूप मागणी करते आणि प्रत्येक वेळी मी तिला भेटते तेव्हा खेळणी आणि चॉकलेट आणि कँडीज मागते. पण मी तिच्या विनवणीला शरण जात नाही आणि तिला हव्या असलेल्या गोष्टींपेक्षा तिला आवश्यक असलेल्या वस्तू भेटवस्तू देतो.

२. कधीही संयम गमावू नका  
जेव्हाही एखादे मूल चिडायला लागते तेव्हा नेहमी शांत राहा आणि कधीही संयम गमावू नका. छेडछाडीमुळे पालक अस्वस्थ होऊ शकतात हे जर मुलाला समजले, तर ते त्याचा फायदा म्हणून वापर करतात. रागाच्या भरात पालक अनेकदा मुलाची मागण्या मान्य करतात. एक गोष्ट लक्षात ठेवा की संयम ही गुरुकिल्ली आहे. कालांतराने, मूल वागण्याचा आणि स्वीकारण्याचा योग्य मार्ग शिकेल.

३. समन्वय साधा त्याच्याशी करार करा 
हे तंत्र आजमावले आहे आणि पालका सोबत तपासले आहे , बहुतेक वेळा कार्य करते. जेव्हा पालक मुलांशी योग्य रीतीने वागण्यासाठी करार करतात म्हणजे 
जर तु या वर्षी आभ्यासात चांगले गुण मिळवले तर अमुकअमुक वस्तु तुझ्या आवडीची नक्कीच मिळेल असे मुलांना वचन देता तेव्हा मुलांना हुरूप येतो आणि ते जोमाने अभ्यास , कार्य करतात. परंतु हे फक्त त्या इच्छांना लागू आहे जे आपल्या मुलांसाठी हानिकारक नाहीत आणि जे आत्यआवश्यक आहेत. उदाहरणार्थ, माझ्या वडिलांनी मला माझे पहिले बक्षीस मनगटाचे घड्याळ जेव्हा मी इयत्ता १० वी पास झाले. 

४. हट्टी मनःस्थितीत असलेले मूल कोणतेही तर्क ऐकणार नाही
अश्या परीस्थितीत त्यांना काही सांगणे म्हणजे पालथ्या घाड्यावर पाणी ओतने. म्हणुन तुम्हाला त्याचे लक्ष दुसऱ्या कशाकडे वळवावे लागेल. पण त्याआधीच त्याला कोणत्याही विशिष्ट शब्दात सांगा (लाज न वाटता, मुले तुमची अस्वस्थता लक्षात घेतात आणि अधिक अवास्तव वागतात) की जेव्हा तो रडणे थांबवेल आणि तर्कशुद्धपणे वागेल तेव्हाच तुम्ही त्याच्याशी बोलाल. मग जेव्हा तो रडणे थांबवतो तेव्हा त्याचे मन इतर गोष्टींकडे वळवण्याचा प्रयत्न करा.

५. लोक काय म्हणतील?
लोक काय म्हणतील यावर लक्ष देऊ नका कारण तेही या परिस्थितून गेलेले असतात त्यामुळे आपल्या मुलावर लक्ष केंद्रित करा त्याच्या रडापडी , हट्ट ,आकडतांडवाला बळी न पडता त्याच्या साठी काय योग्य आयोग्य आहे त्याची पुर्तता करा कारण तुम्ही मोठे आहात चांगले वाईट त्याच्या पेक्षा तुम्हाला अधिक जास्त कळते.