२०२२ आंतरराष्ट्रीय महिला दिन : थीम, इतिहास,अपेक्षा

आंतरराष्ट्रीय महिला दिन दरवर्षी ८ मार्च रोजी महिलांच्या सन्मानार्थ साजरा केला जातो. या दिवशी जगभरातील महिलांचे जीवन सुधारण्यासाठी, त्यांच्यामध्ये जागरूकता वाढवण्यासाठी अनेक विषयांवर भर दिला जातो,त्याच्या विविध मागण्याचा पाठपुरावा केला जातो. अनेक देशांमध्ये महिलांच्या सन्मानार्थ सुट्टी साजरी केली जाते आणि या दिवशी कार्यक्रम आयोजित केले जातात. या दिवशी स्त्री-पुरुष एकमेकांना शुभेच्छा ,प्रोत्साहन ,फुले देतात.

दरवर्षी आंतरराष्ट्रीय महिला दिन कोणत्या ना कोणत्या थीमवर आधारित असतो आणि यावेळी ही थीम आहे

२०२२: #BreakTheBias

शाश्वत उद्यासाठी आज लैंगिक समानता आवश्यक आहे. या वर्षीची थीम लिंग समानतेवर भर देते. काही काळापासून, जगभरात लैंगिक समानतेबद्दल बरीच चर्चा होत आहे. लोक या विषयावर खूप जागरूक झाले आहेत. चला जाणून घेऊया आंतरराष्ट्रीय महिला दिनाचा इतिहास आणि त्याचे महत्त्व काय आहे.
या वर्षीच्या थीमच्या समर्थनार्थ, 

#BreakTheBias चा अर्थ नेमका काय? ते सांगण्याचा प्रयत्न.

प्रत्येक वर्षी एक थीम आहे:
२०२२ आंतरराष्ट्रीय महिला दिन मोहिमेची थीम: #BreakTheBias

• लिंग समान जगाची कल्पना करने.
• पूर्वाग्रह, स्टिरियोटाइप आणि भेदभाव मुक्त जग.
• वैविध्यपूर्ण, न्याय्य आणि सर्वसमावेशक असे जग.
• असे जग जेथे फरकाचे मूल्य आणि उत्सव साजरा केला जातो.
• आपण एकत्र येऊन महिला समानता निर्माण करू शकतो.
• एकत्रितपणे आपण सर्वजण #BreakTheBias करू शकतो.

२०२२: #BreakTheBias.
जाणीवपूर्वक असो वा बेसावध पणे , पक्षपात पणामुळे स्त्रियांना पुढे जाणे खरंच कठीण होऊन जाते. चुकीच्या गोष्टी जाणून घेऊन त्या खंडीत करणे गरजेचं नाहीका विशेषतः कृती आवश्यक आहे. आपल्यापैकी बर्‍याच जणांना हे लक्षात येत नसले तरी, लैंगिकभेद , पूर्वाग्रह आणि रूढीवादी गोष्टी आमच्या कामाच्या नियमांमध्ये खोलवर रुजल्या आहेत, ज्यामुळे आम्ही काम करण्याच्या पद्धतीवर - आमच्या नोकरीच्या प्रक्रियेपासून आमच्या दैनंदिन वातावरण ,कामाच्या ठिकाणी , परस्परसंवादापर्यंत प्रभाव टाकतो. या समाजामधील ,कामकाजाच्या ठिकाणातील या पक्षपाती कक्षा मोडित काढल्या पाहिजेत.

आंतरराष्ट्रीय महिला दिनाच्या थीमची यादी

२०२१: #Choosetochallenge
आव्हान देण्यासाठी निवडा
२०२०: The same world is a capable world.
समान जग म्हणजे सक्षम जग..
२०१९: #BalanceforBetter; जगभरातील लैंगिक संतुलन राखण्यासाठी कॉल-टू-ऍक्शन.
२०१८: #PressforProgress

आंतरराष्ट्रीय महिला दिनाचा इतिहास

• चूल मूल यापलिकडील स्त्री चे अस्तिव , सर्व कुटूंब सांभाळुन नोकरीची तारेवरची कसरत व इतर जबाबदाऱ्या लीलया पेलणारी या पृथ्वीतलावरील समस्त स्त्री जमातीचा आदरार्थ या दिनी पुर्ण विश्वात जल्लोष केला जातो. 
• महिलांना आदर आणि प्रेम देण्यासाठी लोकांना जागृत करणे आणि बऱ्याच महिलांना त्यांच्या हक्कांची जाणीव मुळी माहितीच नाही ती करून देणे यासारख्या गोष्टी लक्षात घेऊन आंतरराष्ट्रीय महिला दिन साजरा केला जातो. महिलांचे मनोबल वाढवण्यासाठी आणि समाजात पसरलेली विषमता दूर करण्यासाठी या दिवसाचे खूप महत्त्व आहे.
• हा दिवस साजरा करण्यामागचा उद्देश महिलांच्या हक्कांचा प्रचार करणे हा आहे. आंतरराष्ट्रीय महिला दिन हा महिलांच्या आर्थिक, राजकीय आणि सामाजिक यशाचा उत्सव म्हणून साजरा केला जातो, स्त्रियांबद्दल आदर, प्रशंसा आणि प्रेम दर्शवितो.

 महिलांच्या सन्मानासाठी ८ मार्चची निवड का करण्यात आली?

पण तुम्हाला माहित आहे का महिलांच्या सन्मानासाठी ८ मार्चची निवड का करण्यात आली. दरवर्षी ८ मार्चला आंतरराष्ट्रीय महिला दिन का साजरा केला जातो, हा प्रश्नही तुमच्या मनात असेल. अखेर यामागे काय कारण आहे, चला तर मग जाणून घेऊया.

• १९०८ मध्ये कामगार चळवळीनंतरच आंतरराष्ट्रीय महिला दिन साजरा करण्यास सुरुवात झाली.अमेरिकेच्या सोशलिस्ट पार्टीने १९०८ च्या न्यूयॉर्कमधील वस्त्र कामगारांच्या संपाचा सन्मान करण्यासाठी हा दिवस निवडला होता.संयुक्त राष्ट्र संघाने ८ मार्च १९७५ रोजी महिला दिन साजरा करण्यास सुरुवात केली, परंतु त्याआधी १९०९ साली तो साजरा करण्याचा सराव करण्यात आला. खरं तर, १९०९ साली अमेरिकेत पहिल्यांदा २८ फेब्रुवारीला महिला दिन साजरा करण्यात आला. दुसरीकडे, रशियन महिलांनी २८ फेब्रुवारी रोजी महिला दिन साजरा करून प्रथम महायुद्धाचा निषेध नोंदवला. न्यूयॉर्कमधील महिलांनी त्यांच्या कामाचे तास कमी करण्याची तसेच त्यांच्या वेतनात वाढ करण्याची मागणी केली. महिलांचा संप इतका यशस्वी झाला की तेथील सम्राट निकोलस यांना पायउतार व्हावे लागले आणि अंतरिम सरकारने महिलांना मतदानाचा अधिकार दिला.
• ही महिला चळवळ यशस्वी झाली आणि एका वर्षानंतर अमेरिकेच्या सोशलिस्ट पार्टीने हा दिवस राष्ट्रीय महिला दिन म्हणून घोषित केला, त्यानंतर हा दिवस साजरा केला जाऊ लागला. त्या वेळी, रशियामध्ये ज्युलियन कॅलेंडर वापरले जात होते, ज्या दिवशी महिलांनी हा संप सुरू केला होता ती तारीख २३ फेब्रुवारी होती.
• आंतरराष्ट्रीय महिला दिनाची स्थापना प्रथम १९१० मध्ये कोपनहेगन येथील आंतरराष्ट्रीय समाजवादी महिला परिषदेत झाली. जर्मन महिला हक्क कार्यकर्त्या आणि मार्क्सवादी सिद्धांतकार क्लारा झेटकिन यांनी ही कल्पना मांडली होती.
• जर्मनी, ऑस्ट्रिया, स्वित्झर्लंड आणि डेन्मार्क यांनी १९ मार्च १९११ रोजी प्रथमच सुट्टी साजरी केली, सोव्हिएत युनियनने १९१७ मध्ये पहिल्यांदा सार्वजनिक सुट्टी दिली. 
• १९१७ मध्ये, पहिल्या महायुद्धाच्या वेळी, २८ फेब्रुवारी रोजी रशियन महिलांनी 'ब्रेड अँड पीस' (म्हणजे अन्न आणि शांती) ची हाक दिली. इतकंच नाही तर संपादरम्यान तिने आपल्या पतीच्या मागणीला पाठिंबा देण्यासही नकार दिला आणि युद्ध सोडण्यासही प्रवृत्त केले.
• रशियन महिलांनी १९१७ मध्ये ब्रेड आणि तुकड्यांच्या मागणीसाठी संप केला. फेब्रुवारीच्या शेवटच्या रविवारी संप सुरू झाला. हा एक ऐतिहासिक संप होता आणि जेव्हा रशियाच्या झारने सत्ता सोडली तेव्हा तेथील अंतरिम सरकारने महिलांना मतदानाचा अधिकार दिला. युरोपमध्ये, ८ मार्च रोजी महिलांनी शांतता कार्यकर्त्यांना पाठिंबा देण्यासाठी रॅली काढल्या.
•  ८ मार्च ही तारीख १९२१ मध्ये आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्वीकारण्यात आली.
• १९७७ मध्ये, संयुक्त राष्ट्र संघाने ८ मार्च हा आंतरराष्ट्रीय महिला दिन म्हणून घोषित केला, हा दिवस दरवर्षी जगाने साजरा केला पाहिजे, ओळखला पाहिजे आणि स्त्रियांना आणि त्यांनी समाजासाठी केलेल्या कर्तृत्वाची आठवण ठेवली पाहिजे.
• हा दिवस ग्रेगोरियन कॅलेंडरमध्ये ८ मार्च होता आणि तेव्हापासून आंतरराष्ट्रीय महिला दिन ८ मार्च रोजी साजरा केला जाऊ लागला. 

१.महिलांना आदर आणि प्रेम देण्यासाठी लोकांना जागृत करणे आणि महिलांना त्यांच्या हक्कांची जाणीव करून देणे यासारख्या गोष्टी लक्षात घेऊन आंतरराष्ट्रीय महिला दिन साजरा केला जातो. महिलांचे मनोबल वाढवण्यासाठी आणि समाजात पसरलेली विषमता दूर करण्यासाठी या दिवसाचे खूप महत्त्व आहे.
अनेक देशांमध्ये तो मोठ्या प्रमाणावर साजरा केला जातो.
२.ही सुट्टी पाळणाऱ्या बहुतेक देशांसाठी, जर ती आठवड्याच्या शेवटी आली तर ती पुढील सोमवारी हलवली जाईल. तो मंगळवार किंवा गुरुवारी पडला तर, अनेक देश सोमवार किंवा शुक्रवारी अतिरिक्त सार्वजनिक सुट्टी जाहीर करून आठवड्याच्या शेवटी सुट्टी पूर्ण करतील - जरी अनेकदा शनिवारला कामकाजाचा दिवस बनवून त्याची भरपाई केली जाते.

३.चीनमध्ये २०१४ पासून महिलांना महिला दिनानिमित्त अर्ध्या दिवसाची सुट्टी देण्यात आली आहे. मादागास्कर आणि नेपाळमध्ये, हा दिवस केवळ महिलांसाठी अधिकृत सुट्टी आहे.

आंतरराष्ट्रीय महिला दिनाचे रंग कोणते आहेत?

आंतरराष्ट्रीय महिला दिनाचे अधिकृत रंग जांभळे, हिरवे आणि पांढरे आहेत. आंतरराष्ट्रीय महिला दिनाच्या वेबसाइटनुसार, १९०८ मध्ये यूकेमधील महिला सामाजिक आणि राजकीय संघ मधून यांचा उगम झाला. "जांभळा हा न्याय आणि प्रतिष्ठेचे प्रतीक आहे. हिरवा रंग आशेचे प्रतीक आहे. पांढरा हा एक वादग्रस्त संकल्पना असूनही शुद्धतेचे प्रतिनिधित्व करतो," असे त्यात म्हटले आहे.

सर्वच क्षेत्रात , महिलांच्या आवाजाला तलवारीची धार लावण्याची वेळ आली आहे - जे कामाच्या ठिकाणी आणि बाहेर पक्षपातीपणाबद्दल बोलण्यास का कु करतात आणि जे त्याविरोधात ठामपणे समर्थन तसेच सहभागी होत नाही.

लिंग भेद न करता, ८ मार्च रोजी आंतरराष्ट्रीय महिला दिन २०२२ हा आपल्या सर्वांसाठी जागतिक स्तरावर महिला सक्षमीकरणात केलेल्या प्रगतीवर विचार करण्याचा आणि साजरा करण्याचा एक सुंदर क्षण आहे. एकत्रितपणे, आपण ते पुढे नेऊ शकतो आणि सामाजिक, आर्थिक, सांस्कृतिक आणि राजकीयदृष्ट्या महिलांच्या हक्कांच्या समर्थनासाठी अधिक प्रगती करू शकतो.