उन्हाळ्यात बाळाच्या शरीरावर येणाऱ्या बारीक पुरळ/मुरुमांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी खबरदारी १० टिपा!!

बाळच्या अंगावर होणारे छोटे छोटे लाल दाणे , ज्याला नवजात पुरळ म्हणूनही ओळखले जाते, ही एक सामान्य स्थिती आहे जी अनेक नवजात बालकांना प्रभावित करते, विशेषत: २ ते ४ आठवड्यांच्या आसपास दिसून येते. बाळाच्या चेहऱ्यावर, विशेषत: गाल, नाक आणि कपाळावर लहान लाल किंवा पांढरे  छोटे छोटे लाल दाणे दिसतात. हा पुरळ उन्हाळ्याच्या उष्ण आणि दमट महिन्यांत  घाम येण वाढल्यामुळे वाढू शकतात, ज्यामुळे बाळाच्या संवेदनशील त्वचेला त्रास होऊ शकतो. तथापि, हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की बाळाचे पुरळ सामान्यतः निरुपद्रवी असतात आणि सामान्यतः वैद्यकीय उपचारांची आवश्यकता न घेता स्वतःच चांगले होतात. उन्हाळ्याच्या सत्रात बाळाच्या शरीरावर येणाऱ्या बारीक पुरळ/मुरुमांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी येथे काही टिपा आणि खबरदारी आहेत. 

बाळाच्या अंगावर पुरळ का येतात ते आधी समजून घेऊया 
गर्भधारणेच्या शेवटच्या अवस्थेत मातृसंप्रेरकांमुळे हॉर्मोनल बदल) बाळाला पुरळ येते असे मानले जाते. हे हार्मोन्स बाळाच्या शरीरातील तेल-उत्पादक ग्रंथींना उत्तेजित करतात, ज्यामुळे पुरळाचा विकास होतो. याव्यतिरिक्त, त्वचेवर राहणारे यीस्ट देखील या स्थितीत योगदान देऊ शकतात किंवा अस्वच्छता हे ही एक मुख्य कारण आहे. 

कालावधी: सामान्यतः, बाळाचे पुरळ काही आठवडे किंवा महिन्यांत स्वतःच सुटते. हे सहसा चट्टे सोडत नाही आणि बाळ ३ ते ४ महिन्यांचे होईपर्यंत ते साफ होते.

उन्हाळ्यात बाळाच्या अंगावरील पुरळाचे व्यवस्थापन करण्यासाठी टिपा

१) त्वचा स्वच्छ ठेवा: दिवसातून दोनदा कोमट पाण्याने बाळाचा चेहरा हळूवारपणे स्वच्छ करा. मऊ टॉवेलने त्वचा कोरडी करा आणि प्रभावित भागात स्क्रब करणे टाळा.

२) तेलकट लोशन टाळा: लहान मुलांसाठी तयार केलेले तेल किंवा लोशन वापरू नका, कारण ते पुटकुळ्यां वाढवू शकतात. विशेषतः लहान मुलांच्या संवेदनशील त्वचेसाठी डिझाइन केलेली उत्पादने निवडा.

३) थंड वातावरण राखा: उष्ण हवामानात, पुरळ वाढण्यापासून घाम येऊ नये म्हणून तुमच्या बाळाला थंड आणि कोरडे ठेवा. बाळाला सैल, श्वास घेण्यायोग्य कपडे घाला.

४) सूर्यप्रकाश मर्यादित करा: कडक उन्हापासून तुमच्या बाळाचे रक्षण करा. व्हिटॅमिन डी संश्लेषणासाठी काही सूर्यप्रकाश चांगला असतो, परंतु जास्त सूर्य हानीकारक असू शकतो आणि त्वचेला त्रास देऊ शकतो. टोपी वापरा आणि घराबाहेर पडताना सावली शोधा.

५) बेडिंग वारंवार बदला: बेडिंग आणि उशा नियमितपणे बदला आणि धुवा जेणेकरून ते घाम आणि तेलापासून मुक्त असतील ज्यामुळे बाळाच्या चेहऱ्यावर जळजळ होऊ शकते.

६) चिडचिडेपणाकडे लक्ष द्या: तुमच्या बाळाचा चेहरा लाळ किंवा दुधाच्या अवशेषांपासून मुक्त ठेवा, ज्यामुळे त्वचेची जळजळ होऊ शकते. मऊ, ओलसर कापडाने त्यांचा चेहरा हळूवारपणे पुसून टाका.

७) सौम्य लाँड्री डिटर्जंट वापरा: बाळाचे कपडे, अंथरूण आणि ब्लँकेट अशा डिटर्जंटने धुवा जे सुगंध आणि रंगांपासून मुक्त आहे जे त्वचेला त्रास देऊ शकतात.

८) स्पर्श करणे किंवा उचलणे टाळा: पुरळाना चिमटे काढण्याच्या किंवा घासण्याच्या आग्रहाचा प्रतिकार करा. यामुळे त्वचेला जळजळ होऊ शकते आणि संक्रमण किंवा डाग येऊ शकतात.

९) हायड्रेशन: निरोगी त्वचा राखण्यात मदत करण्यासाठी, विशेषतः उष्ण हवामानात, बाळाला पुरेसे हायड्रेटेड असल्याची खात्री करा.

१०) पोटावर झोपवावे: बाळ ३ ते ४ महिन्याचे असेल तर त्याला थोड्यावर पोटावर झोपवावे सतत त्याला 
कापडाने गुंढाळून ठेऊ नये. 

बालरोगतज्ञांचा सल्ला कधी घ्यावा

जरी बाळाच्या पुरळाना सामान्यत: वैद्यकीय उपचारांची आवश्यकता नसते, तरीही अशा परिस्थिती आहेत जेव्हा बालरोगतज्ञांशी सल्लामसलत करण्याची शिफारस केली जाते:

• बालरोगतज्ञांचा सल्ला: जर पुरळ वयाच्या ६ महिन्यांनंतर कायम राहिल्यास, त्वचेची कोणतीही अंतर्निहित स्थिती नाही याची खात्री करण्यासाठी बालरोगतज्ञांचा सल्ला घेणे उचित ठरेल.
• आंघोळ: आंघोळ करताना डाळीचे पीठ वापरू नये यामुळे पुरळ आणखी वाढू शकतात. 
• दागिने वापरू नये: बाळास दागिन्यांची अ‍ॅलर्जी असल्यास त्यांना दागिने वापरणे शकतो टाळले पाहिजेत. 
• अ‍ॅलर्जी: बाळास कसल्या खानपानची अ‍ॅलर्जी तर नाही ना तपासून पहा जसे आई ने काही खाल्यास (स्तनपानातून)बाळास त्यामुळे अ‍ॅलर्जी होतेय का किंवा बाळाने खायाला सुरवात केल्यावर कोणत्या पदार्थाची अ‍ॅलर्जी दिसतेय का ते बघा. 
• गंभीर लक्षणे: जर पुरळ गंभीर असेल किंवा तुम्हाला तुमच्या बाळामध्ये अस्वस्थता आणि खाज सुटण्याची चिन्हे दिसली किंवा त्वचेला संसर्ग झालेला दिसला (जसे की खूप लाल होणे, सुजणे किंवा गळणे), वैद्यकीय सल्ला घ्या.
• बाळ हाताळणाऱ्या व्यक्तीं: जर घरातील व्यक्तींना त्वचा संसर्ग झाला असेल तर त्वरित इलाज करून घ्यावा. ज्यामुळे बाळास इन्फेक्शन होणार नाही. 
• अतिरिक्त लक्षणे: जर बाळाला पुरळ ताप किंवा सुस्ती यासारख्या इतर लक्षणांसह असेल तर, बालरोगतज्ञांचा सल्ला घ्या.

बाळाच्या अंगावर उठणारी पुरळ ही एक तात्पुरती आणि सामान्यतः निरुपद्रवी स्थिती आहे जी अनेक नवजात मुलांवर परिणाम करते. उन्हाळ्यात उष्णता आणि आर्द्रतेमुळे हे अधिक स्पष्ट होऊ शकते, परंतु त्वचेची काळजी घेण्याच्या सोप्या नियमांचे पालन केल्याने पुरळ व्यवस्थापित करण्यात आणि कमी होण्यास मदत होऊ शकते. बाळाच्या संवेदनशील त्वचेसाठी नेहमीच सौम्य उत्पादने वापरा आणि पुरळ सुधारत नसल्यास किंवा तुमच्या बाळाच्या त्वचेच्या आरोग्याविषयी तुम्हाला चिंता असल्यास बालरोगतज्ञांचा सल्ला घ्या. लक्षात ठेवा, तुमच्या बाळाला आरामदायी ठेवणे आणि त्यांची त्वचा स्वच्छ आणि कोरडी ठेवणे ही मुख्य गोष्ट आहे, ज्यामुळे मुरुमांचे नैसर्गिकरित्या निराकरण होऊ शकते.